Türkiye Kasaplar Federasyonu yöneticilerinin Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba’yı ziyaretinde bir rapor sunan İzmir Kasaplar Odası Başkanı Ceyhan Yücelmiş, Et ve Süt Kurumu’nun (ESK) esnafın maliyet fiyatlarının 10-15 TL altında et satışı yapmasının kasap esnafını halkın önünde hedef haline getirdiğini söyledi.
Türkiye Kasaplar Federasyonu, ’ucuz et’ uygulamasıyla ilgili olarak Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba’yı ziyaret etti. Ziyarete katılan İzmir Kasaplar Odası Başkanı Ceyhan Yücelmiş, Bakan Fakıbaba’ya kırmızı et piyasası ile ilgili bir değerlendirme raporu sundu.
“Uygulama ekonomik kurallara aykırı”
Ziyarete ilişkin açıklamalarda bulunan Yücelmiş, piyasayı düzenleme görevi verilen Et ve Süt Kurumu’nun (ESK) esnafın maliyet fiyatlarının 10-15 TL altında et satışı yapmasının kasap esnafını halkın önünde hedef haline getirdiğini söyledi. Yücelmiş, şunları kaydetti:
“Bu uygulama ekonomik kurallara aykırıdır. Perakende satış fiyatına etki eden faktörler göz önüne alınmadan satış fiyatları konusunda hesaplama yapılması yanlış ve yanıltıcıdır. Uygulamada perakendeciler karkas et alırken peşin olarak yüzde 1 KDV ödemekte, yüzde 8 KDV dahil olarak satış yapmaktadır. Bunun dışında satış fiyatı hesaplanırken kira, kira stopajı, elektrik, su, gelir vergisi, işçilik olarak yüzde 16 ek maliyet söz konusu olmaktadır.
Ülkemizde 250 kilo ağırlığındaki bir karkasta yüzde 20 kemik, kemik ayrıldıktan sonra geriye kalan kemiksiz ette; yüzde 2,5 bonfile, yüzde 5,5 kontrfile ve antrikot gibi kıymetli et, yüzde 35 kuşbaşılık et, yüzde 55 kıymalık et, yüzde 2 satış süreci firesi sinir ve yenilmeyen kısım olduğu hesaba katılmalı. Özetle işletme giderleri, KDV kemik, kan, yağ ve satış süreci olarak bir kilo etin satış fiyatı içerisinde yüzde 50 görünmeyen maliyet vardır.
“Fiyatta perakendecilerin rolü sınırlı”
Görüldüğü üzere karkas ve parekende et satış fiyatının oluşumunda perakendecilerin rolü son derece sınırlıdır. Esasen ESK’nın yapacağı tek iş, ülke ihtiyacını doğru belirleyerek önceden adım atılmasını sağlamak ve mezbaha hizmeti vermek olmalıdır. Böylece kesilen hayvan sayısı ve et üretimi sağlıklı bir şekilde ölçülebilecektir. Besi işletmelerinin üretime olumlu katkı sağlayacak eksiklikleri giderilmeden, aile işletmeciliği güçlendirilmeden kırmızı et karkas satış fiyatını aşağıya çekebilecek çalışmalar yapılmadan, mevcut şartlarda et fiyatlarında düşme mümkün görülmemekte. Belki bir dönemle sınırlı olmak üzere soğutulmuş karkas et ithalatı kısmi bir çözüm olarak düşünülebilir.”
“KDV indirilirse fiyat düşer”
İzmir Kasaplar Odası Başkanı Ceyhan Yücelmiş, küçükbaş hayvan sayısının, büyükbaş hayvana verilen desteğin yarısıyla bile kişi başına 1 koyun seviyesine çıkabileceğine dikkat çekerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Tüketimdeki payı da kamu spotlarıyla desteklenerek yüzde 30’lara çıktığında büyükbaş hayvandaki kombine ırklara geçişle birlikte ülkemiz ihtiyacı karşılanacak ve et ihraç edebilme durumuna bile ulaşabilecektir. Hayvan hastalıklarıyla mücadelede bütün ülkeyi kapsayan bir program uygulanmalı, doğum ve doğumu takip eden günlerde yaşanan yüzde 10-15 olan buzağı ölümlerinin azaltılmasına yönelik önlem alınmalıdır.
Perakende et satışlarında etin vazgeçilmez bir gıda olduğu gerçeğinden hareketle KDV oranının indirilmesi halinde kilo başına 3-5 TL düzeyinde bir düşüş sağlanabilir.
Mera hayvancılığı teşvik edilen iller ile damızlık düve üretim merkezleri oluşturulacak illerde kaba yem borsaları kurulmalı. Yetiştirici birlikleri ve üretim birlikleri ’daha ucuz kırmızı et arz edeceğiz’ söylemi ile ticarete soyunmak yerine, asıl görevi olan hayvan ıslahı ve üretim konusunda daha etkin çalışmalı. Rekabetçiliği sağlamak için büyükşehirlerde Ankara’da olduğu gibi et hali, et borsası ve canlı hayvan borsası kurulmalı. Üreticilerin süt ineklerini kesime göndermemesi için çiğ süt fiyatları günün şartlarına göre belirlenmeli. Süt fiyatlarında kalıcı istikrar sağlanmalı, süt/yem dengesi 1 kilo süt ile 1.5 kilo yem satın alınabilmesi oranında tutulmalı. Küçükbaş hayvan sayısı kısa sürede 60 milyon adedin üzerine çıkarılmalı, etçi ve kombine ırk koyunculuk yaygınlaştırılmalı.”
DHA
Kasaplar isyanda: “Hedef haline getiriliyoruz” yazısı ilk önce Gıda Haberleri, Gıda Dergisi, Tarım Destekleri üzerinde ortaya çıktı.
Powered by WPeMatico
